Badanie cytologiczne jest jednym z najczęściej prowadzonych badań ginekologicznych. Ma ono na celu ocenę stanu szyjki macicy, a także ewentualne wykrycie nieprawidłowości, w tym także zmian nowotworowych we wczesnych stadiach.
Wykonanie badania cytologicznego zalecane jest co roku lub w innych odstępach czasowych wskazanych przez ginekologa. Badanie to jest bezbolesne i szybkie. Ginekolog pobiera wówczas materiał z szyjki macicy specjalnym narzędziem i przekazuje go do dalszego badania laboratoryjnego.
Wyniki badań
Wyniki badania cytologicznego prezentowane są według tak zwanego systemu Bethesda, który klasyfikuje obrazy cytologiczne na trzy kategorie:
- obraz prawidłowy – bez zmian nabłonka szyjki macicy
- LSIL (ang. low-grade squamous intraepithelial lesion) – śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne małego stopnia – CIN I
- HSIL (ang. high-grade squamous intraepithelial lesion) – śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne dużego stopnia – CIN II i CIN III
Wynik cytologii z oznaczeniem LSIL albo HSIL oznacza, że doszło do neoplazji śródnabłonkowej, czyli do zmian w komórkach szyjki macicy, co wskazuje na stan przedrakowy albo na raka szyjki macicy.
W przypadku zmian HSIL dochodzi do pojawienia się zmian dużego stopnia określanych także jako CIN II oraz CIN III:
- CIN II – neoplazja wewnątrznabłonkowa szyjki macicy II stopnia – są to przemiany komórek średniego stopnia
- CIN III – neoplazja wewnątrznabłonkowa szyjki macicy III stopnia – dochodzi do największych przemian komórek, które są najbardziej złośliwe
W takiej sytuacji stosuje się dalszą diagnostykę, która będzie polegała na pobraniu materiałów do badania histopatologicznego oraz określenia charakteru zmian i dobrania odpowiedniej metody leczenia.
Wykonuje się wtedy między innymi kolposkopię z oceną kanału szyjki macicy, a także konizację, która polega na wycięciu stożka nabłonka z szyjki macicy w celu jego oceny.
Leczenie zmian HSIL polega na ich usunięciu, na przykład przez zabiegi konizacji, w tym także elektrokonizacji czy chirurgiczną amputację szyjki macicy.